Numizmatyczne abecadło

Pojęcia numizmatyczne od A do Z

Dzieło Jana Matejki na srebrnym medalu!

3 października 2018. Kategoria: Polska numizmatyka, Srebrne medale. Brak komentarzy.

Sztuka często upamiętnia ważne wydarzenia historyczne. Tyczy się to niemal wszystkich dziedzin sztuki, między innymi malarstwa i numizmatyki.  Jednym z najnowszych przykładów tego trendu jest obraz Jana Matejki Polonia – Rok 1863, który został w uwieczniony na posrebrzanych medalach wyemitowanych niedawno przez Skarbnicę Narodową.

Numizmatyka i malarstwo – wspólnota pasji

Co łączy numizmatykę z malarstwem? Między innymi wspomniana już historia. Numizmatyczne okazy, takie jak złote i srebrne monety oraz inne monety kolekcjonerskie z dawnych epok, stanowią świadectwo historii, podobnie zresztą jak malarstwo, z którego możemy wiele się dowiedzieć o przeszłości. Monety numizmatyczne i obrazy często upamiętniają ważne wydarzenia i postacie z historii polski i świata.

Bardzo podobny jest również mechanizm, którym kierują się miłośnicy malarstwa i numizmatyki, którzy pragną gromadzić w swoich kolekcjach wspaniałe egzemplarze, niekoniecznie zaważając na ich wartość rynkową, a przede wszystkim dla samego zachwytu i wartości kolekcjonerskiej, która bywa bezcenna. Nierzadko obie dzienny sztuki przenikają się nawzajem, jak choćby w przypadku XVII-wiecznego obrazu flamandzkiego malarza Davida Treniersa II, który na swoim dziele namalował kupców przeliczających używane wówczas w handlu srebrne i złote monety. Częściej jednak obie dziedziny łączą się w przeciwny sposób – srebrne lub złote medale upamiętniają znamienite dzieła sztuki.

Polonia – Rok 1863

Jednym z obrazów, który doczekał się takiego upamiętnienia na numizmacie jest „Polonia – Rok 1863”, namalowany przez Jana Matejkę. Dzieło ma głęboką i ważną dla Polaków symbolikę. Przedstawia postać ubranej w czarną suknię kobiety, która układa ręce gotowe do zakucia w kajdany. Postać stanowi oczywiście personifikację Rzeczypospolitej zniewolonej przez silnego sąsiada ze wschodu, a tłem do jego powstania były wydarzenia związane z surowym tłumieniem powstania styczniowego. Szczególnie pasjonaci historii wysoko cenią właśnie to dzieło mistrza, doskonale wpisujące się w polską martyrologię, a jednocześnie symbolizujące, podobnie jak postawnie styczniowe z dzisiejszej perspektywy brak zgody na niewolę.

Srebrne medale z dziełem Jana Matejki

Obraz, znany także jako „Zakuwana Polska”, doczekał się upamiętnienia w postaci uszlachetnionego czystym srebrem medalu wyemitowanego przez Skarbnicę Narodową. Na awersie znajdziemy jego reprodukcję z nazwiskiem Jana Matejki. Osobną i piękną symbolikę spotkamy natomiast na rewersie tego wyjątkowego numizmatu. Prezentuje on optymistycznie zakończenie naszej martyrologii w postaci kompozycji granic Polski z 1918 roku i współczesnych oraz polskiego godła. Medal został wyemitowany z okazji setnej rocznicy odzyskania przez nasz kraj niepodległości, co nadaje mu jeszcze bardziej znamienitej symboliki i wartości kolekcjonerskiej. Może stać się świetną pamiątką rodzinną, a przecież numizmatyka, podobnie jak historia i malarstwo pasja przekazywana kolejnym pokoleniom.