Numizmatyczne abecadło

Pojęcia numizmatyczne od A do Z

Czym są destrukty i czy warto je zbierać?

8 listopada 2018. Kategoria: Monety kolekcjonerskie, Numizmatyka. Brak komentarzy.

Polska numizmatyka zdobywa coraz większą popularność – nieustannie zwiększa się więc grono pasjonatów. To nie jest jedynie kolekcjonowanie monet i odprężające hobby, ale również poszerzanie swoich horyzontów poprzez badanie, opisywanie i klasyfikowanie tych małych dzieł. Numizmatycy przejawiają coraz większe zainteresowanie destruktami. To monety kolekcjonerskie, które zdecydowanie mają swój urok.

Co to są destrukty i ile są warte?

Monety, mimo wspólnego pochodzenia, mogą się od siebie różnić – nie tylko wyglądem, ale również ceną. Jednymi z coraz bardziej pożądanych monet są tak zwane destrukty mennicze. To nic innego jak moneta wybita niezgodnie z początkowo przyjętym projektem. Może mieć podwójny rysunek, zagnieciony stempel, przesunięty rdzeń lub zostać wykonana z innego tworzywa niż pozostałe. Jednym z najczęściej spotykanych są monety z przesuniętym rdzeniem. Co ciekawe, im większe przesunięcie na monecie, tym wartość kolekcjonerska jest wyższa.

Rodzaje destruktów

Destrukty można podzielić na trzy podstawowe rodzaje, czyli powstałe na skutek uszkodzeń stempla, krążka menniczego oraz w procesie bicia. Mimo wytycznych w zachowaniu czystości urządzeń w mennicach mogą dostać się zanieczyszczenia pomiędzy krążek a stempel. Gdy zanieczyszczenia są w postaci stałej stempel może ulec uszkodzeniu. Wówczas na bitych stemplem monetach powstają wypukłości. Najczęściej są to uszkodzenia w polu monety, krawędziach i liter. Mogą również powstać odbicia awersu na rewersie i odwrotnie.

Duże obciążenia stempli w trakcie bicia mogą spowodować pęknięcia lub odpryski na monetach. Mają również wypukłe linie w miejscu pęknięcia lub wypukłości na powierzchni. Rysunek może być nieostry, a szczegóły zatarte. Spotykamy również zdwojony rysunek – ta usterka jest bardzo rzadka ze względu na wnikliwą kontrolę jakości. Destrukt posiada zdwojony rysunek powstały z powodu przesunięcia patrycy na etapie przygotowywania stempla. Na skutek zbyt małego nacisku prasy zanikają wypukłe elementy.

Destrukty krążka menniczego mogą mieć inną średnicę, metal czy rant. Zdarza się to poprzez zastosowanie krążka przeznaczonego dla innej monety. Możemy również wyróżnić usterki spowodowane nieprawidłościami podczas bicia. Niezwykle rzadkie są hybrydy – do ich wybicia zastosowano stemple rewersu i awersu różnych monet. Występują również przesunięcia krążka, ich sklejenie (dwie monety jednostronne), obrót stempla rewersu względem awersu, a także podwójnie bita moneta z dwoma awersami lub rewersami.

Dlaczego warto zbierać destrukty?

Destrukty, potrafią być prawdziwymi białymi krukami. Dla niektórych osób nie mają dużej wartości i przypadkowo możemy zapłacić nimi w sklepie. Destrukty mają jednak dużą wartość dla numizmatyków do tej pory zbierających złote monety, srebrne monety, złote medale czy srebrne medale. Destrukty są jedyne w swoim rodzaju, a myśl, że jesteśmy jedynymi osobami, które posiadają taką monetę jest bardzo budująca.